“Üç Ebeveynli Bebekler” Avustralya Onayında
Avustralya Sağlık Bakanlığı tarafından desteklenen, çocukların engelli veya potansiyel olarak ölümcül bir genetik hastalığa sahip olma riskini azaltmak için tasarlanmış mitokondri bağışı projesi hayata geçiyor. Tasarının çarşamba günü senato tarafından onaylanması bekleniyor.
Birleşik Krallık’tan sonra Avustralya mitokondriyal bağışı denetlemek için özel yasalar çıkartan ikinci ülke olacak.
Mitokondri nedir? Neden mitokondri bağışı projesi?
Sitoplazma içerisinde hücrenin yaşamsal faaliyetlerinden sorumlu organeller mevcuttur. Bunlardan biri de enerji üretiminden sorumlu mitokondridir. Mitokondriyal DNA anneden yavrularına geçer. Eğer annenin mitokondrisinde düşük veya yüksek oranda mutasyonlar var ise bu durum mitokondriyal hastalıklara sebep olabilir. Mitokondriyal hastalıklar; zayıf kaslar, diyabet, sağırlık, görme kaybı ve kalp hastalığı gibi sorunlara neden olur. En kötüsü de, çocuklar doğumdan önce veya kısa bir süre sonra çoklu organ yetmezliğinden ölürler. Avustralya’da yapılmak istenen, kadının kusurlu mitokondriyal DNA’sını başka bir kadının sağlıklı yumurtasındaki mitokondriyal DNA’sı ile değiştirerek bu tür hastalıklarla mücadele edebilmektir.
Doğan çocukların gerçekten üç ebeveyni mi olacak?
Olaya genetik boyutuyla baktığımızda çocukta; yumurtayı bağışlayan kadının mitokondriyal genomu, babanın ve annenin nükleer genomu olmak üzere üç kişinin DNA’sı bulunacaktır. İnsan nükleer genomunda 30.000’e kadar gen varken, mitokondrilerimizde sadece 37 gen vardır. Bu sorunun cevabını matematiksel olarak hesaplandığında 3 ebeveynli değil de 2.02 ebeveynli olduğunu söyleyebiliriz. Genetik olarak ise üç farklı bireyin genetik yapısının kombinasyonundan dolayı üç ebeveynli çocuklar diyebiliriz. Ancak, her halükarda bu sorunun cevabı biraz felsefidir.
