Tanıdık Kokular, Depresyona Yardımcı Oluyor
Pittsburgh Üniversitesi Tıp Fakültesi araştırmacıları ve UPMC sosyal hizmet uzmanlarından oluşan bir ekip, JAMA Network Open’da yayınlanan bir çalışma ile tanıdık bir kokunun depresyondaki bireylerin belirli otobiyografik anıları hatırlamasına yardımcı olabileceğini keşfetti. Araştırmacılar, kokuların kelimelerden daha etkili olduğunu ve depresif bireylerin olumsuz düşünce döngülerinden kurtulmalarına ve daha hızlı iyileşmelerine yardımcı olabileceğini belirtiyor.
Çalışmanın öne çıkan sonuçlarından biri, kokuların belirli olayların anılarını geri getirmede kelimelerden daha etkili olduğunu göstermesidir. Depresyonlu bireylerin, kokuların amigdalayla doğrudan etkileşime girerek canlı ve gerçek hissi veren anıları tetiklediği belirlenmiş. Bu, koku ipuçlarının, klinik ortamlarda depresif bireylerin düşünce kalıplarını yeniden düzenlemelerine yardımcı olabileceği ve iyileşmelerini hızlandırabileceği anlamına geliyor.
Araştırmayı yürüten Dr. Kymberly Young, amigdalayı devreye sokmanın depresyonlu bireylerin anılarına daha etkili bir şekilde erişmelerine yardımcı olabileceğini düşünerek bu çalışmayı başlatmış. Koku ipuçlarının, depresyonlu bireylerin anılarını hatırlamakta kelimelerden daha güçlü olduğunu keşfetti. Özellikle, katılımcıların belirli bir olaya ait anıları hatırlama olasılıklarının daha yüksek olduğu ve bu anıların daha canlı ve gerçek olduğu görülmüş.
Dr. Young, bu bulguların depresif bireylerin amigdalasını koku ipuçlarıyla daha etkili bir şekilde harekete geçirebileceğini gösterdiğini belirtiyor. Şu anda, daha ileri teknolojik çalışmalara hazırlanarak bu keşfi kanıtlamayı hedefliyor.
Belleği geliştirmenin, duygu düzenleme ve depresif bireylerin yaşadığı diğer işlevsel sorunları iyileştirmenin bir yolunu açabileceğini ifade eden Dr. Young, bu alandaki ilerlemelerin heyecan verici olduğunu vurguluyor. Kokuların, depresyonlu bireylerin iyileşme süreçlerine olumlu bir katkı sağlayabileceği umuduyla, araştırmacılar ileriki aşamalarda daha fazla bilgi edinmeye odaklanacak.
Kaynak: Kymberly Young et al, Recall of Autobiographical Memories Following Odor vs Verbal Cues Among Adults With Major Depressive Disorder, JAMA Network Open (2024). DOI: 10.1001/jamanetworkopen.2023.55958