Gut İçin Yeni Tedavi Yöntemleri
Gut, bilinen en eski hastalıklardan biridir. İlk olarak MÖ 2640 civarında eski Mısırlılar tarafından tanımlanmıştır. Fatih Sultan Mehmed, Kanuni Sultan Süleyman, Benjamin Franklin ve Thomas Jefferson gibi pek çok tarihi figürleri de dahil olmak üzere zenginleri ve kraliyet ailesini sık sık etkileyen bir hastalıktı.
Gut, üratın (et ve alkol gibi pürinden zengin gıdaların bir yan ürünü) vücutta birikmesiyle meydana gelir. Genellikle ayaktan başlayarak eklemlerin içinde ve çevresinde iğne şeklinde kristaller oluşturur ve en yaygın enflamatuar artrit şeklidir. Kristal birikintileri şiddetli ağrı alevlenmelerine, eklem şişmesine ve hassasiyete yol açar. Hastanın hareketini ve yaşam kalitesini sınırlayan kronik eklem hasarına sebep olur.
Kanda dolaşan aşırı ürat (hiperürisemi olarak bilinir) uzun süredir gutun ana nedeni olarak kabul edilmektedir. Ancak mantığa aykırı olarak, yüksek ürat düzeyine sahip çoğu insan aslında hastalık geliştirmez. Aslında, asemptomatik hiperürisemi guttan yaklaşık dört kat daha yaygındır. Gut hastaları ayrıca eklem sıvılarında kanlarına kıyasla gizemli bir şekilde daha yüksek ürat seviyeleri gösterirler. Bu nedenle, eklemlerde ürat kristal birikimini uyaran tek şey hiperürisemi olmamalıdır. Peki hastalığa başka ne sebep olabilir?
University of California San Diego School of Medicine liderliğindeki uluslararası bir araştırma ekibi tarafından Arthritis & Rheumatology’de yayınlanan bir çalışmada, guta sebep olan yeni bir moleküler yol belirledi. Bulgular, eklem sıvısında bulunan bir protein olan lubrisini, hastalığın hem önlenmesi hem de tedavisi için işe yarayabileceğini gösterdi.
Çalışma sonucunda, sağlıklı koşullar altında lubrisinin, aktif beyaz kan hücreleri tarafından ürat ve ksantin oksidaz (ürat üreten bir enzim) salgılanmasını baskıladığını ve ayrıca üratın eklemde kristalleşmesini engellediği gözlemlendi. Araştırmacılar daha sonra yaygın gut formuna sahip birkaç hastayı değerlendirdi ve onların da lubrisin düzeylerinin belirgin şekilde azaldığını gördü.
Yazarlar, bir hiperasemi hastasının gut geliştirmeye devam edip etmeyeceğinin, lubrisin için hangi gen varyantlarına sahip olduklarına bağlı olduğunu yazdı.
Çalışmanın tartışma kısmında “Lubrisinin hastaların gut geliştirme riskini izlemek için yeni bir biyobelirteç olabilir. Lubrisini korumak ve artırmak için yeni ilaçların gut artritinin insidansını ve ilerlemesini sınırlayabileceğini gösteriyor” denildi.
Kaynak: Khaled Elsaid et al, Amplification of inflammation by lubricin deficiency implicated in incident, erosive gout independent of hyperuricemia, Arthritis & Rheumatology (2022). DOI: 10.1002/art.42413
