Yavrusu Kaçan Annenin Beyni
Belgesellerde annelerin çocukları yuvadan uzaklaşmaya başladığında inatla onları ağızlarıyla yakalayıp yuvaya geri getirmeye çalıştıklarını görmüşsünüzdür. Roman Dvorkin önderliğinde yürütülen çalışma, bu refleksi geliştiren annenin Locus coeruleus bölgesini incelemeye aldı.
Doğada, yavrular büyüdüğünde etrafı keşfetmek ve yürüyebilme kabiliyetinin kazanılması heyecanı ile yuvadan yavaş yavaş uzaklaşmaya çalışırlar. Eğer yuvadan çok uzaklaşırsa hipotermiden ölebilir ya da birilerinin avı olabilir. Ancak anneler yavruları yuvadan uzaklaşmaya başladığında koşup onları geri getirir.
Çalışma ekibi, yavrunun yuvadan uzaklaşması esnasında, annenin beynini incelemeye aldı. Odaklandıkları bölge, beyinde çok küçük bir yer işgal etmesine rağmen nöradrenalin adlı kimyasalın kaynağı olan locus coeruleusdu.
Locus coeruleus, uyku, karar verme, hafıza gibi temel işlevlerin yanı sıra stres ve uyarılma gibi duygusal deneyimleri kontrol eden bölge olarak bilinmektedir. Nöradrenalin ise yaygın olarak vücudun savaş ya da kaç kimyasalı olarak bilinmektedir.
Çalışmada, anne farelerin yavrularla etkileşimi sonucunda nöral aktivitelerini ölçmek için in vivo elektrofizyoloji ve fiber fotometri kullandılar. İnceleme sonucunda; anne, yuvadan uzaklaşan yavrusunu almak için gidip, yavrusuna dokunduğu anda locus coeruleus nöronlarının aktivitesinde ani bir artış olduğunu tespit edildi. Bu ani yükselişin yavrunun yuvadan gitme esnasında değil de yavruya ulaşıp ona dokunduğu anda olması dikkatlerden kaçmadı. Bu işleyişin sebebini annenin yavruyu aldıtan sonra yuvaya dönüş yolunda koordinasyonu hızlı bir şekilde sağlamasına yardımcı olması olarak açıkladılar.
Kaynak: https://www.jneurosci.org/content/early/2022/02/22/JNEUROSCI.0938-21.2022
